凤山镇推行“3+X”脱贫模式，助力贫困户稳定脱贫
| Кашмирл?ктер | |
 Кашмир т?р?ындары | |
| Б?к?л халы?ты? саны | |
|---|---|
|
百度 例如在美国投资，同样的技术和产品，中国的价格是美国的5倍到10倍，为什么？第一，中国的钱太多。
4 611 000 (1997) | |
| Е? к?п тарал?ан айма?тар | |
 ?нд?стан |
5 557 698 (2001) |
 П?к?стан |
105 000 (1993) |
 ?лыбритания |
115 000 |
| Т?лдер? | |
|
кашмири | |
| Д?н? | |
Кашмирл?ктер(кашм. ??????? / ??????) — ?нд?станда?ы халы?, Джамму ж?не Кашмир штатыны? нег?зг? хал?ы.[1] Кашмирлер ?ытайда А?сай-Чин ?ст?рт?нде де т?рады. Жалпы саны 4 млн. адам (1997). Еуропа н?с?лд?? солтст?к ?нд?станды? тобына жатады.[2]
Т?л?
[??деу?| ?айнарын ??деу]Кашмирлерд?? ана т?л? — кашмири т?л?, ол ?нд?еуропалы? отбасыны? дардиялы? тобыны? шы?ыс ша?ын тобына жатады. Кашмири ?аз?р бес диалект?ге б?л?нед?: кашмири, каштавари, погули, сираджи ж?не рамбани. Б?рын ?нд? жазуыны? ?рт?рл? ж?йелер? ?олданылса, кей?н араб ?л?пби? де ?олданыла бастады. ?аз?рг? ?деби н?с?асы кашмир диалект?с?не нег?зделген. ?ала т?р?ындарыны? арасында хинди, урду, панджави т?лдер? де ке? тара?ан. Балаларын урду, а?ылшын т?лдер?нде к?б?рек о?ытады.[3]
Д?н?
[??деу?| ?айнарын ??деу]94%-ы ислам д?н?н ?станады. ?ал?андары – индуистер.[4]
Тарихы
[??деу?| ?айнарын ??деу]XVI-XVIII ?асырларда Иран, Ау?анстан ж?не Орта Азия м?сылман билеуш?лер?н?? жаулап алу со?ыстары кез?нде кашмирлер ислам?а бет б?рды, нег?з?нен ассимиляцияланды. 1947 жылы Джамму ж?не Кашмир штаты ??рылып, кашмирл?ктерд?? ?лтты? б?р?гу процестер? к?шейд?.[5]
Кашмирл?ктерд?? Исраилд?? жо?ал?ан руларынан шы??аны жайында?ы а?ыз
[??деу?| ?айнарын ??деу]Кашмирл?ктерд?? Исраилд?? жо?ал?ан руларынан шы??аны жайында?ы а?ыз бойынша, солт?ст?к ?нд?стан мен П?к?станды мекен еткен кашмир хал?ы Исраилд?? жо?ал?ан он руыны? т?келей ?рпа?тары дел?нед?. Б?л жайында ал?аш, 11-ш? ?асырды? ?йг?л? парсылы? м?сылман ??ламасы ?бу Райхан ?л-Бируни с?з еткен. Оны? айтуы бойынша, б?рындары кашмирл?ктер ?з жер?не еврейлерден бас?а ешк?мд? к?рг?збеген екен.[6] 17-ш? ?асырда ?м?р с?рген француз д?р?гер? Франсуа Бернье мен сэр Френсис Юнгасбэнд 1800-ш? жылдары сол ?лкен? зерттеген. Олар кашмирл?ктер мен еврейлерд?? ерекше физиономиялы? ??састы?тарын жаз?ан[6][7], ?с?ресе ?т?р ?лпеттер?, ?ырлы танау ж?не бас формаларыны? ??састы?ы? жайында.[8][9][10] Егер б?р халы?ты? т?р п?ш?ндер? бас?а халы??а ??сайтыны к?рсетк?ш болып саналса, онда еврейл?к т?р п?ш?н? бар кашмирл?ктерд?[11], к?м?нс?з, еврей хал?ынан шы??ан деп есептеуге болады деген Бернье.[12] Ал А.К. Джонстонны? Жа?рафиялы? С?зд?г?н?? 250-ш? бет?нде, ?Кашмир? дел?нген тарауда былай жазыл?ан:
?Жерг?л?кт? адамдарды? бойлары ?зын, дене б?т?м? шымыр, т?рлер? ер м?незд?; ?йелдер? жа?сы ?йлейкен, к?р?кт?; ?ыр танаулы, оларды? сырт келбеттер? еврейлерге ??сайды?.[13]
Х?лгер Кёрстен атты саяхатшы ?алым былай деп жазады:
?Кашмирд?? т?р?ындары ?нд?станны? бас?а т?р?ындарынан ?атты ерекшелед?. Оларды? сырт?ы п?ш?ндер, т?р ?лпеттер?, т?рмыс салты, м?нез??лы?тары, моральды? ?станымдары, ки?мдер?, т?лдер?, ?ылы?тары, ?деттер?, д?ст?рлер? – б?ны? барлы?ы оларды? израилд?ктерден шы??аны? растайды?.[14]
Х. Кёрстен ?з е?бег?нде кашмирл?ктерд?? к?птеген жер-су атаулары, бас?а да т?рмысты? терминдер? еврей т?л?нен шы??анына д?лелдер келт?ред?. Та?ы б?р ?ызы? дерек бойынша: "Кашмир т?р?ындарыны? басым к?пш?л?г? п?с?р?лген балы?ты жа?сы к?ред?, олар оны ?фари? деп атайды екен, кез?нде Мысыр ел?нен шы??ан о?и?аны? естел?г? рет?нде. ?Мысырда?ы тег?н балы?ты айтса?шы! ?ияр мен ?арбыз, жуа, пияз ?р? сарымса? дегендерд? айтса?шы!? (Руларды санау, 11:5)" [14]
Кашмирдег? еск? зираттарды? к?пш?л?г? я?удил?к д?ст?рге сай шы?ыстан батыс?а ба?ыттал?ан, ал м?сылманды? д?ст?р бойынша зираттар м?ндетт? т?рде солт?ст?ктен о?т?ст?кке ба?ытталады. Кашмирд?? Харвон, Райпур, Саид Бладур Сахиб, Кукар На?хе, Ауантипур сек?лд? жерлерде осындай зираттар к?птеп кездесед?. [14]
1899 жылы Ахмадия М?сылман Жама?атыны? нег?з?н ??р?ан Мырза ??л?м Ахмедт?? жаса?ан м?л?мдемес? бойынша, Иса пай?амбар ай?ышта?ы ?л?мнен аман ?алып, Исраил хал?ыны? жо?ал?ан руларын ?здеп, олар?а ?зг? хабарын жетк?зу ?ш?н Кашмирге бар?ан.[15][16][17] ??л?м Ахмедт?? айтуы бойынша, Иса пай?амбар Кашмирде ?м?р с?рген, ?йлен?п балалы бол?ан, ж?не 120 жасында ?м?рден ?т?п, Сринигарда жерленген.[9][18][19]
Т?лд?к/терминд?к ??састы?тары
[??деу?| ?айнарын ??деу]Кашмирл?к атауларды? к?не еврей с?здер?не ??сайтыны да осы теорияны ?уаттайды. Кашмир атауы жерг?л?кт? т?лде ?Кашир? дел?нед?, б?л еврейд?? (ивритше: ?????) ?Кашир? с?з?нен шы??ан, ?Шам (Сирия) сек?лд?? деген ма?ынаны б?лд?ред?.[18][20] Жо?ал?ан он ру мекен еткен Кашмир ал?абы, жерг?л?кт? т?лде ?Ба?-е-Сулейман? (С?лейменн?? ба?ы) деп айтылады. Кашмир мен к?не Израиль арасында?ы байланыс, ?М?сыны? ?аб?р??, ?С?лейменн?? та?ы? деген кашмирл?к атаулармен де ?уатталады. Сондай-а? Кашмирл?к а?ыз бойынша, еврей хал?ыны? 40 жыл жер кезуш?л?г? Таяу Шы?ыстан Кашмирге дей?нг? жерлерд? ?амты?ан, ж?не де Кашмир жер? на?ыз Киел? мекен болып есептелед?.[9]
Шамамен 350-ден астам Кашмирд?? жер-су атаулары к?не Шам жерлер?н?? атауларына ??сайды. Мысал?а:
Бетпур (ивритше ?Бет Пеор?)[21]
Наво тауы (ивритше ?Небу? тауы)[21]
Фасги тауы (ивритше ?Писгах? тауы)[22][23]
Мамре (ивритше ?Мамре?)[22][23]
Амариа (ивритше ?Амариа?)[14]
Бирсу (ивритше ?Бирша?)[14]
Харвон (ивритше ?Харан?) ж?не т.с.с.[14]
Кашмир мен Израиль арасында?ы байланыс т?лд?к ??састы?та жа?сы к?р?н?с тап?ан. Кашмирл?к т?л ?нд?станны? бас?а санскритт?к т?лдер?нен ?атты ?згешелед?. Кашмир привинциясыны? т?л? иврит т?л?н?? ы?палымен дамы?аны жайында ?алым ?бдул Ахад Азад былай деп жазады:
?Кашмир т?л? к?не еврей т?л?нен бастау алады. А?ыз бойынша, ерте замандарда б?л жерлерге жеб?рей рулары ?оныс тепкен, келе-келе оларды? т?лдер? ?аз?рг? кашмир т?л?не айнал?ан. Иврит т?л?нде кашмир т?л?мен аны? байланысы бар к?птеген с?здерд? кездест?руге болады?.[24]
К?с?б?
[??деу?| ?айнарын ??деу]
Нег?зг? к?с?птер? – к?п салалы ауыл шарушылы?ы. К?р?ш, ж?гер?, бидай, к?к?н?с пен жем?с-жидек егед?. Бал арасын, ж?бек ??ртын ?с?ред?. Таулы жерде т?ратындар мал шарушылы?ымен (?ой, ешк?) айналысады. Ж?ннен орамал, к?лем то?у, а?аштан ?рнек ою, т?рл? б?йымдар жасау, тем?р ?сталы?ы, зергерл?к ?нер? дамы?ан. Жерс?з ж?не жер? аз шаруалар ?р? жер иелер?нен жерд? жал?а алып к?нелтед?. Кейде сырт ?лкелерге барып жалданып е?бек етед?.
Кашмирл?ктерд?? нег?зг? к?с?б? – ег?нш?л?к (к?р?ш, ма?та, шафран, г?л, бау-ба?ша да?ылдары) ж?не мал шаруашылы?ы. Олар нег?з?нен Кашмир ал?абыны? д?ст?рл? ?ол?нер ?н?м? - ата?ты Кашмир ш?л?с?н жасау ?ш?н ?олданылатын ?йг?л? Кашмир ж?н?н шы?аратын ?ой ?с?ред?. Б?л ал?ап сонымен ?атар т?кт? к?лемдер, кестел? ки?з к?лемдер, папье-машеден жасал?ан б?йымдар, мыс, эмаль, а?аш оюлары шы?арылатын д?ст?рл? орын болып табылады.[25]
?м?р салты
[??деу?| ?айнарын ??деу]Кашмирлер арасында?ы тайпалы? ж?йе мен ал?аш?ы ?ауымды? ?йымны? нег?здер? жойыл?ан. ?о?амды? ?атынастарды? тап?а дей?нг? осы т?рлер?н?? санаулы ?ана ?з? са?тал?ан. К?п балалы жеке отбасы, ша?ын жеке отбасымен ауыстырылуда. Ауыл ?ауымы махараджа ?к?мш?л?г?не, я?ни салы? жинау?а ж?не халы?ты заттай м?ндеттерд? орындау?а ж?мылдыру?а ы??айлы болу ?ш?н ?ажет бол?ан жа?дайда ?ана са?талды. Сайланбалы ауыл ?к?мш?л?г?н?? орнына ?к?мет та?айында?ан лауазымды адамдармен ауысты.
Кашмирдег? касталы? ?йым соншалы?ты ке? таралма?ан ж?не касталы? режим ?нд?станны? бас?а айма?тарында?ыдай ?ата? са?талма?ан. Каста топтары нег?з?нен халы?ты? индуизм б?л?г?нде. Кашмирл?к индустарды? к?пш?л?г? брахман пандит кастасына жатады.[26]
Елд? мекендер? мен д?ст?рл? баспаналары
[??деу?| ?айнарын ??деу]Кашмирл?ктерд?? д?ст?рл? баспанасы ек?, кейде ?ш ?абатты тастан, к?рп?штен немесе а?аштан жасал?ан ?йлер. Б?р?нш? ?абаты мал мен ыдыс-ая?, ек?нш?с? т?р?ын ?й. Т?бес? би?к, плитадан, сабаннан, жабын?ыштан жасал?ан.[27]
Д?ст?рл? ки?мдер?
[??деу?| ?айнарын ??деу]Д?ст?рл? ки?мдер? - жамыл?ы шапан "бурка" (м?сылман ?йелдерде), ?зын к?йлек, шапан (пхирен) ж?не шалбар (ер адамдарда-пижама, ?йелдерде — шалварлар); ер адамдар бас ки?м киед? (?нд?лер — д??гелек бас ки?мдер), ?йелдер к?б?несе басын д??гелек бас ки?мдермен, орамалмен немесе сары жиекпен жабады.[28]
Д?ст?рл? та?амдары
[??деу?| ?айнарын ??деу]Кашмир асханасы ?лем асханаларыны? ?ш?нде ерекше орын алады. Ежелг? заманнан бер? кашмирл?ктерд?? нег?зг? та?амы к?р?ш болды. Ет к?р?шпен б?рге Кашмирде танымал та?ам болып табылады. Т?зды шай немесе т?ск? ас - самаварда, кашмирде дайындалатын д?ст?рл? сусын. Кехва, д?мдеу?штер мен бадам ?осыл?ан жасыл шай ерекше жа?дайларда ж?не фестивальдерде бер?лед?. Кашмирл?к ?йлену тойларына вазван деп аталатын мереке к?ред?, о?ан ?детте д?ст?рл? аспаздар (ваз) дайында?ан ащы та?амдар к?ред?.[29]
Сырт?ы с?лтемелер
[??деу?| ?айнарын ??деу]- "Племя Израилево в Кашмире" (Кашмирдег? израильд?к рулар)
- "Теория о еврейском происхождении кашмирцев" (Кашмирл?ктерд?? жеб?рейлерден шы??аны жайында?ы теория)
- Видео: "Народы Кашмира потомки пропавших Колен Израиля" (Видео: Кашмирд?? халы?тары жо?ал?ан Исраил руларыны? ?рпа?тары)
- "Kashmir". Jewish Virtual Library" ("Кашмир". Еврейл?к виртуалды к?тапхана)
Дерекк?здер:
[??деу?| ?айнарын ??деу]- ↑ Кашмирл?ктер. Тексер?лд?, 27 тамыз 2024.
- ↑ ??аза?стан?: ?лтты? энцклопедия / Бас редактор ?. Нысанбаев – Алматы ??аза? энциклопедиясы? Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том
- ↑ Кашмирл?ктерд?? антропологиясы. Тексер?лд?, 27 тамыз 2024.
- ↑ Кудрявцев М.К. Кашмирл?ктер. Тексер?лд?, 27 тамыз 2024.
- ↑ Кашмирл?ктер. Тексер?лд?, 27 тамыз 2024.
- ↑ a b Kashmir. Jewish Virtual Library (2012). Тексер?лд?, 28 ?азан 2012.
- ↑ Quraishi Humra [[[:?лг?:Google books]] Kashmir, The Untold Story] — Penguin Books India, 2004. — P. 37. — ISBN 0143030876.
- ↑ Bhandari Mohan C. [[[:?лг?:Google books]] Solving Kashmir] — Lancer Publishers, 2006. — P. 107. — ISBN 8170621259.
- ↑ a b c Childress David Hatcher [[[:?лг?:Google books]] Lost Cities of China, Central Asia and India] — 3rd. — Adventures Unlimited Press, 1991. — P. 271. — ISBN 0932813070.
- ↑ Bamzai P. N. K [[[:?лг?:Google books]] Culture and Political History of Kashmir] — 1994 Vol. 1. — P. 16. — ISBN 818588031X.
- ↑ "Народы Кашмира потомки пропавших Колен Израиля",youtube.com
- ↑ Jesus in India, Islam International Publications Ltd, р147
- ↑ Dictionary of Geography. Descriptive, Physical. Statistical. And Historical. Forming a Complete General Gazetteer of the World. By Alex. Keith Johnston, F.R.S.E., F.R.G.S., F.G.S.. Second Edition, thoroughly revised and corrected (Longman, Brown, Green, and Longmans, London {1855} MDCCLV). Page 250 (Under word 'Cashmere')
- ↑ a b c d e f "Иисус жил в Индии", Десят затерянных племен Израиля. стр. 88-90, Изд.: Эннеагон Пресс Москва 2007
- ↑ Иисус Христос был спасён от гибели на кресте. Исламская Международная Публикация 2008
- ↑ "Иисус в Кашмире", Films Division шы?ар?ан дерект? фильм, youtube.com
- ↑ "Вознесся ли Иисус на небеса? (фильм Би-би-си)", ВВС шы?ар?ан дерект? фильм, youtube.com
- ↑ a b A?mad Bashīruddīn Ma?mūd [[[:?лг?:Google books]] Invitation to Ahmadiyyat: Being a Statement of Beliefs, a Rationale of Claims, and an Invitation, on Behalf of the Ahmadiyya Movement for the Propagation and Rejuvenation of Islam] — Routledge, 1980. — P. 134–135. — ISBN 0710001193.
- ↑ [[[:?лг?:Google books]] A Companion to Under the Volcano] — UBC Press, 1984. — P. 385–386. — ISBN 0774801999.
- ↑ Bhushan Sahai Shashi [[[:?лг?:Google books]] The Hindu Civilisation: A Miracle of History] — Gyan Publishing House, 2010. — ISBN 8121210410.
- ↑ a b Harinanda Swami [[[:?лг?:Google books]] Yoga and the Portal] — Jai Dee Marketing. — ISBN 0978142950.
- ↑ a b [[[:?лг?:Google books]] Encyclopedia Judaica: Ja–Kas] — 2nd. — Macmillan Reference USA, 2007. — P. 822. — ISBN 0028659392.
- ↑ a b [[[:?лг?:Google books]] "Midstream"]. Midstream (Theodor Herzl Foundation) 40: 20. 1994. ?лг?:Google books. Retrieved 28 ?азан 2012.
- ↑ Abdul Ahad Azad, Kashmiri Zaban Aur Shairi, том 1, стр. 10 (Jammu and Kashmir Cultural Aсademy)
- ↑ Кашмирл?ктер. Тексер?лд?, 27 тамыз 2024.
- ↑ Кашмир ж?не Кашмирл?ктер. Тексер?лд?, 27 тамыз 2024.
- ↑ Кашмирл?ктер. Тексер?лд?, 27 тамыз 2024.
- ↑ ?лем халы?тары/Кашмирл?ктер. Тексер?лд?, 27 тамыз 2024.
- ↑ Кашмирл?ктер. Тексер?лд?, 27 тамыз 2024.
