大连市首家“共享图书馆”启用30秒快速借阅

Географиялы? координаттар (лат. со – б?рге, ordinatus – реттелген) — жер бет?ндег? экватор?а ж?не н?лд?к меридиан?а ?атысты н?ктен?? орнын к?рсетет?н м?лшер.[1] Олар географиялы? енд?к ж?не географиялы? бойлы? болып ажыратылады. Географиялы? енд?к жер бет?н?? кез келген н?ктес?не т?с?р?лген т?к сызы? пен экватор жазы?ты?ы арасында?ы б?рышпен ?лшенсе, географиялы? бойлы? бастап?ы меридиан жазы?ты?ы мен бер?лген н?кте ар?ылы ?тет?н меридиан жазы?ты?ы арасында?ы б?рышпен ?лшенед?.
Бастап?ы (н?лд?к немесе б?р?нш?) меридиан рет?нде халы?аралы? кел?с?м бойынша Лондон ?аласы ма?ында?ы Гринвич обсерваториясы ар?ылы ?тет?н меридиан алын?ан. Географиялы? енд?к экватордан 0°-тан басталып солт?ст?к ж?не о?т?ст?к полюстерге ?арай 90°-?а дей?н ?згеред?.
Солт?ст?к жарты шарда – о?, о?т?ст?к жарты шарда – тер?с болып есептелед?. Бойлы? бастап?ы меридианда?ы 0°-тан басталып 360°-?а дей?н ?згеред?. Ол шы?ыс?а немесе батыс?а ?арай ?лшену?не с?йкес, шы?ысты? немесе батысты? бойлы? деп аталады. Бойлы?ты? 0°-тан 180°-?а дей?нг? санау ?д?стер? де ?олданылады. Географиялы? координаттар б?рышты ?лшег?ш аспаптарды? к?мег?мен (теодолит, секстант, т.б.), астрономиялы? ба?ылаулар ар?ылы аны?талады.
Дерекк?здер
[??деу | ?айнарын ??деу]- ↑ ?аза? т?л? терминдер?н?? салалы? ?ылыми т?с?нд?рме с?зд?г?: Геология— Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003.?SВN 5-7667-8188-1 ?SВN 2025-08-072-2
![]() | Б?л ма?аланы Уикипедия сапа талаптарына лайы?ты болуы ?ш?н уикиленд?ру ?ажет. |
![]() |
Б?л — геология бойынша ма?аланы? бастамасы. Б?л ма?аланы толы?тырып, дамыту ар?ылы, Уикипедия?а к?мектесе аласыз. |